Χαιρετισμός του Γιώργου Κοντογιώργη προς τον ελληνισμό της διασποράς, με αφορμή τον εορτασμό των 50 χρόνων του «Ελληνικού Κέντρου» της Ουάσιγκτον, στις 12 Οκτωβρίου 2025.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας
Ο ρόλος της διασποράς
Αγαπητοί συνέλληνες της διασποράς, ως ένας από εσάς γνωρίζω την έγνοια σας για την Ελλάδα, για την Κύπρο και τον ελληνισμό. Ο πατέρας μου από το 1900 και για πολλά χρόνια έζησε στην Αμερική, κι εγώ ο ίδιος έχω ζήσει και διδάξει για δεκαετίες σε διάφορα μέρη του κόσμου.
Αποτελείτε το πιο ζωντανό και υγιές κομμάτι του ελληνισμού. Σε εσάς η ελληνικότητα δεν χαρίστηκε, την κατακτάτε καθημερινά με πολύ κόπο και περισσότερες δυσκολίες. Γι’ αυτό και είστε σε θέση να αντιληφθείτε καλύτερα από πολλούς ελλαδικούς Έλληνες, τον υπαρξιακό κίνδυνο που διατρέχει αυτή τη στιγμή ο σύνολος ελληνισμός, ό,τι απέμεινε από τον μείζονα ελληνισμό. Και είμαι βέβαιος ότι αισθάνεστε μεγαλύτερη την ευθύνη γι’αυτό.
Η ευθύνη για τον ελληνικό πολιτισμό
Ωστόσο, εκτιμώ ότι η ευθύνη σας ως Έλληνες της διασποράς είναι ακόμη μεγαλύτερη σε ό,τι αφορά στον ελληνικό πολιτισμό. Να καταδείξετε ότι δεν είναι νεκρός, δεν είναι ένα λείψανο του παρελθόντος, δεν είναι απλώς ο γεννήτορας της εποχής μας, αλλά μια μοναδική παγκόσμια υπερδύναμη, που επειδή κινήθηκε στην ιστορία ως ένα πλήρες έθνος κοσμοσύστημα με συνεχή ροή από την απώτατη αρχαιότητα έως τις ημέρες μας, και όχι ως ένα απλό έθνος κράτος, εξακολουθεί να είναι ό,τι πιο ζωντανό διαθέτει σήμερα ο κόσμος, και γι’αυτό εξαιρετικά επίκαιρος: ο μόνος πολιτισμός που μπορεί να διδάξει στη σημερινή ανθρωπότητα αυτογνωσία, για να κατανοήσει που βρίσκεται, να συνειδητοποιήσει την φύση των προβλημάτων της και κυρίως να αποτελέσει τον παραδειγματικό οδηγό για το δρόμο της προς το μέλλον.
Με το επιστημονικό μου έργο οικοδομώ αυτήν ακριβώς την αντίληψη για τον ελληνικό πολιτισμό, που θα τον ανεβάσει στο βάθρο της γνώσης που του ανήκει και θα επιτρέψει σε όλους τους νεοέλληνες να αποβάλλουν τη δυσθυμία που τους διακατέχει και να ανασυνδεθούν με τις κληρονομιές τους. Πιστέψτε με είναι ο μόνος δρόμος που θα επιτρέψει στην ελληνική κοινωνία να αποκτήσει συνείδηση της φύσης των προβλημάτων της και να τα αντιμετωπίσει.
Διπλό καθήκον και στρατηγική
Καθώς ζείτε ανάμεσα σε άλλους λαούς, ως διασπορά, μακριά από την πατρίδα, μόνον εσείς είστε σε θέση να αντιληφθείτε το διπλό αυτό καθήκον του σημερινού Έλληνα. Να πιστέψετε και να αναδείξετε τη νέα αυτή επικαιρότητα του σύνολου ελληνικού πολιτισμού, από την αρχαιότητα έως το τέλος της τουρκοκρατίας, και να υποδείξετε στους ελλαδικούς Έλληνες και στους αδελφούς Κυπρίου μια ικανή στρατηγική για την ανάταξη του ελληνισμού, ο οποίος σήμερα αντιμετωπίζει, όπως ξέρουμε, υπαρξιακό πρόβλημα.
Ένα έθνος, τρία κράτη
Και η λύση αυτή είναι, κατά την κρίση μου, μόνο μια: να ενωθούμε ξανά όλοι οι Έλληνες σε μια κοινή στέγη με το πρόταγμα: ένα έθνος τρία κράτη. Την Ελλάδα, την Κύπρο και τη διασπορά, η οποία πρέπει για το σκοπό αυτό, να συνταχθεί ως πολιτεία, και όλοι μαζί να αναπτύξουμε κοινούς θεσμούς που θα μας επιτρέψουν να διαμορφώσουμε μια κοινή πορεία προς το μέλλον, χωρίς εκπτώσεις και παλινωδίες.
Η γλώσσα ως κληρονομιά
Εύχομαι ευημερία και ευτυχία σε όλους με την ευχή να μην ξεχνάτε τη γλώσσα μας, γιατί είναι ο βασικός χορηγός της ταυτότητας και της μακροημέρευσής μας, διότι αποτελεί εντέλει το προνόμιό μας, να μιλάμε τη γλώσσα του Ομήρου, του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, του Περικλή, των Πατέρων της Εκκλησίας, των Μακεδόνων και των Παλαιολόγων, του Ρήγα Βελεστινλή, του Καποδίστρια, του Κολοκοτρώνη, του Σικελιανού, του Ελύτη, του Σεφέρη, του Καβάφη και αμέτρητων άλλων.
Ευχές
Είθε όταν θα γιορτάζετε και την εκατονταετηρίδα σας να είστε μονιασμένοι και πιο δυνατοί, στο μεγάλο διακύβευμα του ελληνισμού που υπηρετείτε με τόση προσήλωση να συνέπεια.
Η ομιλία εκφωνήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2025, στον εορτασμό των 50 χρόνων του «Ελληνικού Κέντρου» Ουάσιγκτον.
- Διατηρείται το δικαίωμα αναδημοσιεύσης του παρόντος άρθρου σε οποιοδήποτε μέσο, με απαραίτητη προϋπόθεση να αναγράφεται η παρούσα ιστοσελίδα και ο συγγραφέας ως πηγή. -